Search

TOTAL ARTICLES: 514

May 31, 2001

Muonglei


Pielral nisa ka lungrilah a hung var tah,
Ka thla muongleia kal chawiin,
Ka rinumna lawmnan a hung pâr,
Pa thununna ka tuor muolsuo zovin

tiin Pastor Thangngur chun thununna chu tuor laiin rinum hle sienkhom a tawpah a ra a thlumzie thu, ringnaa hringnun lampuia inzintuhai hlapui ding a phuok a. Hi hla mawina le ropuina chu maksanin thumal pakhat a hmang chauh ei thlûr bing ding a nih.

Ei hlabu buotsaituhai hi Hmat trong an thiem tawk naw lei le an fimkhur tawk naw leiin hi hla tlar hnina hi “Ka thlamuong leia kal chawiin” tiin an mi siepek a, a hla phuoktu hril tum an inkap threltir duoi a nih. A poi ngot el. Hriet nawna hi an vêt hrim a, inzak nachang khom a hriet nawh.
Hi hla hi a chunga ka ziek ang khin, “ Ka thla muongleia kal chawiin” tia ziek ding a nih. ‘Muonglei’ ti chu hmun him, tritum a um nawna hmun, hmun ralmuong tina a nih. Pathien thununna tuor muolsuo zova, pielral nisa, Krista hmangaina varin a lungril inthim a hung elvar hnung chun inthima lawn ta lovin, Krista lalna ram, hmun ralmuonga chun muong takin kal a chawi a, a rinum tuorna po po khom chu lawmna parin a hung inchang ta lem thu a hrilna a nih. A thla a muong leia kal chawi ni lovin, Krista angsung, muongna hmun a tlung tak leia hadam taka kal chawi a ni lem thu a hrilna a nih.

Hi hla hi Dr.Rochunga Pudaite haiin film an siem lai khan Saptronga inlet dingin an mi hung fiel a. Hieng hin kan let tah niin ka hriet :

Heavenly sunshine has dawned on my darkened life.
Walking now with peace in my soul,
My sorrows turned into joyfulness,
As I overcame my Father’s chastening trial.

Pipu huna ‘muongleia’ an ngai chin chu chi thum a um. Muonglei-1 chu an khaw sung, kula an inhuon sung, râl le sa an hung lut ngam nawna hmun a ni hmasa tak. Muonglei-2 chu an khaw hnai, mi ri le ar khuong ri khom an hriet phakna chin a ni nawk a. Muonglei-3 chu an ram del chin huom sung a nih. Tienlai Israelhai khan an ram del chin sunga chauh an Pathien humhimna khomin huop phak dingin an ring leiin, Saula’n Davida chu Filistinhai ramah a hnot zâm trum khan Davida lungkhampui tak chu, “ ‘Fe la, pathien danghai rong bawl rawh’ tia Jehova ro ka hluo thei nawna dinga voisun hin mi hnot suok a ni hi” (1 Samuel 26:19) ti chu a ni lem. Israelhai ram del puo tieng, Filistinhai ram a lut char khan Jehova humhimna khom chân ta angin an ngai a nih. Mizorama chenghaiin Vairengte kotsuo an kân chara inthoka an inhumhimna chân ta anga inngaina lungril an nei ang hi a nih.

Davidan ‘muongleia’ a ngai chin chu Israel ram, Jehova humhimna thlain a tuom phaka a ngai chu a nih. An hung fe pei a, Davida hun laia an khawpui thar Jerusalemah an inson hnung chun, hmun thienghlim, muongleia an ngai chu a naupa Solomonin Tempul a hung bawlna Zaiawn tlang le a sevel chu a hung ni nawk ta pei a. Babulon sala intang Israelhai khoma sun-zan zoma an thlir, an Jehova inthrungna dinga an ring le pom chu Jerusalem a nih. Chuleiin, “Iengtinam vai ramah kan Zaiawn hla sak lul kan ta!” an ti rêng a ni kha (Sam 137).

Ei thla muong taka a lêng theina, ‘muongleia’ ei ngai hmun chu khaw lai hi’m a na? Pielral nisa varin a sunna hmuna chêngtu chun thlarau rama a muonglei hmun chu a hriet. Chu hmuna chêng chu inhoi a tiin hnuoia um zingin van nun an tem phak a, a rinumna khom lawmnain a hung par suok hlak a nih. Amiruokchu, chu chu ngaituona le thlarau ram chauh a nih. Chu hmun chauva cheng tumtu, taksaa muonglei hmun ngaisak nawtu chu khuongbai ang char a nih. A hun hma tienga an humhimna ding ngaisak lovin a lâm a lâm a, fak ding a hung tlasam pha leh a taksa a ring a, a kea inthokin a fak tran a, a tawpah a lu a beng thoi a, a riral dêr el ti tienamia ei hril ang char hi a nih. Tisaa muonglei ram le thlarauva muonglei ram hi an inzom tlat ding a nih. Israelhai damkhawsuokna thuruk chu hnam le sakhuo inzomna poimawzie hi an hriet le man fuk chauh ni lova an nuna hringpui hrâm hrâm an tum tlat lei a nih. Hnam a him naw chun sakhuo khom a him thei naw a, hnam a boral ruolin sakhuo khom a bohmang nghal a nih. A thawa thaw lova, a trongtrai inhrât zawnga muonglei ram indin tumtu chun a tawpah thrawngaleivir naw chu sîk ding a nei ngai nawh. Muonglei rama ei ngai indin tum a, ei sum nei sun sun inro phal lova ei deng khawmna, sienkhom keikhawmtu ni lova mi vaw dartu ni si, kohran pawl ram hi, khuongbaia ei insiemna chauh a ni thei el di’m ti dam hi chîk taka inbi a hun ta ngot el. Chem hi a hmangna dinga hmang chun a trangkai hle a, insatna dinga hmang ruok chun sietna hmangruo an chang hlauh thei a nih.

Taksa rama ei muonglei, mimal le ei hnam ta dinga ral muong hmun, a chongpu nina le neitu chan ei chang theina hmun teh khaw lam a um a le? Ei khuolzinna Delhi tlanga Munirka le a sèvêl amanih, in le lo iemani zat ei nei vena Dwarka, Jordan Ral le Vikaspuri, ei Aigupta le Babulon ram hi chu ni kher naw nih. India Danpuia Sixth Schedule humhimna khom ni tak tak bok naw nih. Chu humhimna chu Sixth Schedule huom chin puo tieng, entirnan Delhi tlanga dam lem chu hmang thei a ni nawh. Beiseina rama la um, lien lema Zo hnathlakhai po po hmunkhata ei inhuikhawmna ding Greater Zoram amanih, Hmar hnathlakhaiin “Aw kan Hmar ram inthim, tlang dum dur” tia ei sak kûr nguoi khom hi a la ni phak teu nawh. Chu muonglei chu ei hmathlir Political Shangrila chauh ni lemin an lang.

(May 31, 2001)

No comments :