Search


Feb 29, 2020

Coleman Sermon-2


Thupuong lekhathon thufun: Asia Minor-a chêng, Hmangai Johan enkol kohran pasari ni dinga ngaihai chunga suknomnatnanasa tak tlung ding le chutaka inthoka Pathienin a mihai a sansuok hnunga Roman lalram chunga a lungsenna no a bun thlak ding thu a kuoma hung inlar Isu’n a hril, lekhathon anga Johan-in tawpna hung tlung ding a puong suokna a nih (A Christian prophesy cast in apocalyptic style and imagery and finally put in letter form, dealing primarily with tribulation (suffering) and salvation for God’s people and a God’s wrath (judgement) on the Roman Empire).[1]

Roman lalram sungah kristien sakhuo zuitu an hung pung hnung le Roman Kaisar chu an ‘lalpa’ le ‘sandamtu’ anga pom le be ding le chuonga thaw nawtuhai chu na taka hrem ding ti thusuok khauh tak a hung um hnung chun, ringtuhaiin harsatna rapthlak tak an hmasuon a. Chuonghai chu thlamuong a, infui a, sel taka an tuor muolsuo theina dinga an hmaa beiseina pholeng zarpek chu thaw makmaw a ni leiin, an ringna leia tuorhai chun an tuor thlawn naw dingzie le Pathien ngei chu a Bul le a Tawp, iengkim chunga thuneiitu, Iengkim Lalpa a nizie le a tawpah, Genesis 1-3 sunga nasa taka a ruongam sukdanglama um hnuoi le van khah ni ta loin, a tharlâm hloka a hung indina a la thruoi khawm ding thu (Thup 21-22) le chu chu hlen dinga a hung vak ding thuin inlarna chu a suktawp a nih. Judapa le Judapa inbekborna a nih.

Thupuong hin zawna tam tak a cho suok leiin ringtu hmasahai lai khom khan Baibul bu-a hlu lut remti lo tam tak an um a, kum tam hlu lut loin a um hrim a nih. Kum sanghni deuthaw liem hnung khom hin mi thiem lai kam indĕn naw pawl, abikin a hrilfiena dinga entirnaa nuom nuom hmang a, an theida le ngai thei naw deuhai chalbawka inri foka NAMBAR 666 sut nuom pawl an um. Threnkhat inlarna hmua an hnăm deuhai hremhmuna an inpertir chor chor ang deuh hi a ni awm ie. Kohran pawl tarmita thil bi chîng, ni khat el laia pieng ni si, ‘ziding’ inti ngam ngathai tarmita inthok lem chun an pawl ni ve lo, pansak-panthlanga umhai chu an hmu 666 vong a nih. Hi nambar tluka kristien khawvel, abikin Protestant inti pawlin insekhêkna trongkama ei hmang suol nasat hi a um naw el thei. Fawr kohran (cults) khom a hring suok treuh bok a nih. Ringvang thua 666 ei bel thuo haia inthok hin ei khawvel thlir chin a hril chieng. Pawl hming bula “Evangelist’ ei bel fir fer hin kong le lam a nei tlawm hle a hoi.

“Kum sang rorel ni hung hnai rawh” ti hla hi Pastor Lienrum phuok, hla inlâr tak a nih. Ama bok hi “Ni tla seng lo Zion khawpui” ti phuoktu khom a nih. Kum sang rorel nghakhlana thu hi ei thu le hlaah, abikin hla thuah a’n ther fek fuk a, chu chu Isu hung nawkna ding le mithienghlim lawr ding leh ei thlung khawm vong niin an lang. Rorel vawrtawpna le lawmman semna ni um dingin ei beisei bok. Mi felhai thlarau chu van ramah, mi suolhai thlarau chu hremhmunah chatuona um dingin ei inchuktir. Baibula hin ei thi pha van ramah ei fe ding thu ziekna hi a um naw khom a ni el thei. Isu ngeiin Pathien chu thlarau a ni leia tu khomin, a angsunga cheng ama Isu, hnuoia hung chauh naw chun, an la hmu ngai naw thu (John 1:18) a hril rikawttu chu Thupuong inlarna rikawttu Johan bok a ni si leiin, vana lalthrungpha vela thil um dan a mi’n entir leh hin a letling char a hoi a. Israelhai sumphuka inthoka iengkim inkhi le mi’n hmutir tumin, an histawri fe tah, fe mek, hung tlung el ding le tlung pei ding ni awm fûn khawm chu saisa nuoiin a mi’n haptir hluk hluk a hoi.

Thu le hlaa ei kalchawi dan tlangpuia inthoka en chun, Jordan vadunngin ei Ri Dil a hung chim pil hnunga ei khawsak dan leh, a thra a siein, an inkhuongruol hle a hoi. Aigupta bawia Israel thlahai an intang hun, kum 430 chuong hiel hnunga sansuoka an um dan, kum sawmli sung thlalera an tonhriet, Jordan vadung kaia ram tiem Kanan hung hluo a, kum 400 chuong dang lal lien nei loa rorelltuhai enkolna hnuoia lal neia lalram an hung indin hnunga an Pathien thuthlung an zawm thrat naw leia hnam sawm nuoi boa an um hnunga Judai ram hluotu a dam sun la umhai khom Babulon sala thruoia um a, kum tam an intang hnunga Israel ram hung hluo nawk a, a tawpah Grik lalhai opna hnuoia an Jerusalem le tempul hluopeka dutawka an suosam hnung le Makaba sungkuoin an hung san suok hnung, Roman lalram kuta Israel ram a tluk lut hun, Isu hung pieng chena an tuorna le Isu hung pienga inthoka Chanchin Thra a hung indar hun, Thupuong chenin, kum sanghni vel invoi hnungin ei histawri-ah a hung luong lut ve a. Kum za chuong hiel ei inhronpui hnung hin chu zierang chun ei nunah hmun khuor si loin ei vun pawleu po po a triel sip vong a. Ei thu le hla hi hang bi chieng inla, lemderna mutpuom khai khawm a ang tak. A siet nawna lai a um nawh.

Pathienin hnuoi le van a’n umtir thu rikawttu Mosie chun Genesis bung khat sunga chauh Pathienin a thilsiemhai thra a tizie voi sari hiel a hril non a nih. Mihriem bawsietna leiin a bawsetuhai trong sie inphur sien khom hnuoi chu trong sie inpur a ni ve nawh. Chuong chu ni siin, ieng leia hnuoi hi trongsephura ngai a, thlaler le hmun se ram leh tekhi a, umna tlak loah ei ngai am ning a ta? Pathien thilsiem hrim hrim hi kopkal- negative & positive, nuhmei pasal, a thra a sie, thim le var, lawm le lungngai, trap le innui, thi le dam, lum le dei etc- vong a nih. Chu thil kopkala chun thilthawtheina (power) a um. Chuonga buripa Pathien inthuom hnuoi chu ieng leia ei hnephnawl di’m a na? Ama angpuia siem mihriemhai hin enkola hmang thrain, Pathien ram le a felna tungdingnaah ei hmang lem ding an naw maw? Par huonah i lêng a, par mawi le rimtui chi tinrengin an lo hmuok che a, annia inthokin Siemtu ropuizie hmu si loin, van ramah Pathien hmel i hmu i ring maw? Khawvel rinumzie thu ringot inzawttu chun iengtin am a Siemtu lung a suklawm ding? Vok êk tirdakumna neka a hlutna hmu rawn lemtu chun vok êka malsawmna inphûm chu hmang trangkai nasa lem a tih.

Thupuong 22:18-19 a tu khom inlarna thu belsa amanih peihawntu laka hremna tlung ding vauhkhawngna khauh tak hi mi tam takin Baibul pumpui kawka hril amanih sawnin thu an hriet thiem naw khom Pathien thu soiselna anga an lo ngai palh inlauin hril suok ngam lona pha damin an nei a, a poi khop el. Baibula hin inlet dik naw bakah thu pangngai inkala ziek iemani zat a um a. Entirnan, Damaska kotsuoa Tirko Paula tonhriet ringot khom a ziektu mi pakhat ni zing siin hril dan inang lo a um.

Chun, mani nghakhla zawng ziek sa an um hlak. Abikin, Isu hung nawkna thuah. Paula chun “Lalpa chu a hnai zing” (Fil 4:4) a tih. Hril dan chun, vana a lawna inthoka kum linaah hung nawk dingin an ring. A hringhrana hmu ngei a’n beisei (1 Kor 15:51-52; 1 Thes 3:15) thu khom huoisen takin mit le chuktuo ang tluka chiengin a ziek. Peter khomin, “Thil po po tawp hun chu a hnai tah (1 Pet 1:7) tiin a ziek. Sienkhom an threlh tawl duoi si leiin Peterin, “Lalpa ngaiah ni khat hi kum sangkhat ang a na, kum sangkhat khom hi ni khat ang a nih. Lalpa chu a thutiem hlen kongah muongchang anga mi threnkhatin an ring angin a muongchang nawh. Tu khom bohmang lo a, mi po poin an suol sim a, a kuoma an kir a dit leiin nangni lakah a dawthei a ni lem (2 Pet 3:8-9) tiin thiem takin a tlip mam ti ei hriet.

Eini lai ngei khom in le lo le sungkuo ram thrak khopa ring hnai, mani nauhai khom sikul inkaitir ta loa chavaipui an tam tah. Baibul siem phuisui thua chengkol hniek ei zui el san laia a kaikuongpa tak nia ka ngai khom thlak danglam inlauna le pangzatna thlarau a nih. Eini laia Pathien thua ngai dan le thlir dan tlang taka ei hril ngam nawna san khom Pathien hril porche inlauna bakah miin ngai naw tieng mi ngai pal an ta, piengthar loah mi sie rawi an tih ti inlauna lei a nih. Hi lei hin thu ei hriet fie naw indon chieng khom ei inzak a nih. Hi lei bok hi a ni lien el thei, crusade, beiruol, kemping ei inthawhmu hih. Mei le kât hmanga inthri naw chun an popsa ta hlol si naw chun thaw dan dang rak um lo chu! Sienkhom ei thaw rawn po leh lemchang thiem ei pung.el si! Khawthlang rama chuh thrangtharhaiin an fak ta naw leiin an tokdar an thlakna a sawt tawh. An zieum chuong naw a hoi.

Mihriem inkhina hmol le kum le ni hmanga Thupuonga thil tlung ding a ziek inkhituhai hin Second Coming ding an suinaah Eden-a inthoka tu chen hun hi bi-ruot (dispensation) iemani zatin an thre a, chu chu kum 6000 sungah khum inleng an tum a nih. Kum 7000-na chu ‘kum sang rorel’ hun ni ngei dinga ringin mi tam takin an hril lawk a. Chuonghai lai chun scientist hmingthang Isaac Newton khom kha a lo thrang ve kĕk chu tie! A lekhabu Observations upon the Prophesies of Daniel, and the Apocalypse of St. John a chun kum sang rorel chu kum 2000-a intran dingin a ring. Hrillawktu mi tam takin an besan chu Archbishop James Ussher-in thilsiem hun 4000 BC-a a sut suok kha a nih. Scofield Reference Bible-ah hi kum hi hlu lutin Baibul kum le thla inkhinain an hung hmang a, chu chu kum 1909 khan King James Version (KJV) ah an hlu lut a, kum 1917 khan Scofield ngeiin a endikpui a nih.

Hieng ang ni le thla hi hmangin Thuthlung Hlui hun kha’Pa hun’, Chanchin Thra hung tlung hun khah ‘Naupa hun’ le Pentecost ni-a intrana tu chen hi ‘Thlarau Thienghlim hun’ ti-a thre pawl dam an um. TRINITY an ti, Pathiena pathum hi mihriem lungril hriet fie phak lo chi, hril fie el thei ruol lo a ni a, thre dar thei a ni bok nawh. Sienkhom, dispensational theology khukpuitu Larkin le a zawlpuihai chun Thupuonga thu hril fie an tum luotah Trinity chen an tawk poi ni-a ngai an um. Hieng hun laia inchuktirna inlar, aia thi, aia tuor ti dam, Substitute Theology hringtu dam hi theulawzi indik loa ngai ni tah sien khom, ei thu le hla a zem nasa leiin law ngaina ei hriet ta naw a ni tak. Ei aiin Isu a thi naw a, ei ta dingin a thi lem a nih.

(February 29, 2020; Delhi)

[1] Fee, Gordon D & Stuart, Douglas How to Read the Bible: Book by Book, Zondervan, 2002 p.426.

###

No comments :