Search


Feb 1, 2020

Ningîp


January 6-16, 2020 sung Jampui Hills, Tripuraa Zo KUTPUI hmasa tak an huoihot chu hmang ding le Mizoram khawpui Aizawlah ka nauhai thruoia ni khat bĕk châma kan hang leng lut vuoi hnunga kan hung kirin hritlang inlengin ni sawm lai a mi sop zui a, Republic Day ni-a chawibiekah ka’n khawm hman chauh a. Kar thum zet ka riel sunga kohran hrang hrang magazine lo intieng khawm khom a lo tam hman ta hle a. Chuonghai chu hawnin in ka tlung chun kum 2020-a kohran hrang hrang hmathlir an ziek dinga ka beiseihai zuk bi vak tumin ka zuk phet thuok thuok a.

Ka phet fuk hmasa tak chu Rev. Lalkhamlien ziek KUMTHAR THUTIEM tontira Baibul chang a tar lang, “Ka hringna ninginip lei khan ka dam sung po poa chu damtetein fe dim dim tang ka tih” ti thu lal Hezekia trongbau zawlnei Isaiin a lo ziek kha a nih (38:15). Ka tiem suol leia a umzie ka man naw ni thei dinga ringin ka zuk tiem non nawk a, a pangngai tho, Bible Society of India (BSI) Hmar trong hmang dan a lo ni a. BFW sut bekin umzie neiin a siem phuisui ringin 2002 Edition ka zuk en a, a pangngai charin an lo sie a. Baibul inletnaa sirsana hmang ding taka BSI pom Revised Standard Version (NRSV) ka zuk en leh “All my sleep had fled because of the bitterness of my soul” (Ka thla nuorin ka imu a hnot hmang vong) ti a lo ni daih! Chu chu footnote-a Hebrai tronga Syriac Version (Old Testament) a chun “I will walk slowly all my years” tiin an sie a, chu chu einin “damtea fe dǐm dîm” ti-a ei inlet hi ni dingin ring a um. Sienkhom, iem a kawk? ‘Hringna ninginip’ ti le ‘damtea fe dim dim’‘ ti-a ei sie, lung suknoa trap rawl deuthawa pulpit tlanga ei insam hlak hi khaw lai text-a inthoka ei lak am ning a ta? A dam hun kum 15 hiela kei sei Hezekia khan lawm nek hmana ningîpnan a hmang pha lem a ni chun ieng ang mi am ni tang a ta? A dam kum sukseia a um hnunga thilsuol a thaw leia Babulon sala a mi le sahai intang dinga Pathienin trongsie a’n phur khom kha ama dam sunga tlung ding a ni naw leiin poitina hrim a nei naw a hoi. Enton tlak mihriem a ni di’m maw!

‘Ninnginip’ ei ti hih zalen lo, engthawl lo, boruok thienghlim hip ding tlasam leia inthuok harsa tia inîp choi choi, mi dăltu le khuokhirtu an um leia inchêp taka um, lawmna, lungngaina, thil invoi le hril nuom hai hril suok ngam lona boruoka cheng, zalen loa inngaina
ngirhmuna um a nih. A thu bul intranna chu “NING” ti a ni a, chu chu ei nina, ei sa, Saptronga ‘Being’ ei ti hi a nih. Ningkhong hrie, ninginip, ningintel, ningindiek, ninginnuor, mani ning ninga ning le a dang danga ‘ning’ ei hmanghai hi umzie inang vong an nih. March 31, 2010 khan thusep “NING” ti,thumal 2400-a sei, Jona le Isu entirnaa hmangin ka ziek a, ka blogspot Keivom Diary-a inthokin ieng lai khom tiem thei a nih.

Lekha ka tiem changa thaw hrăm hrâm ka tum hlak chu ka man chieng lo thu a um chun ka tiem lai ngeia hriet fie tuma bei le, ka hman naw chun a hnung beka hriet fie tum dinga inchik a nih. Hriet fie tum loa ei namnul pha a umzie hre chieng loa ei tiem liem khan a tawpah tiem inhnikna ei ne sun tlawmte khom a that top thei. Eini rawiin lekha tiem ei inhnik nawna san khom hi ei lekha tiem umzie hre thei dinga a bebawm thilhai ei hriet tlawm lei a nih. Ei tiem rawn taka ngai Baibul khom hi a bebawm le intringmitna hre mumal si loa ei nuomna lai lai tiem lawr ei chǐng leiin, Pathien thu-ah bel chieng dawl ei tlawm niin a’n lang. Bong rem ruma thil hriet hi thil inkei mat dan le innghongtuo dan ei hriet chieng si naw chun kawk a nei tlawm. Tuta Baibul chang ei hung thur suok khom hi chang inlar, sermon hlaw rawn laia mi ni sien khom, umzie pai loa ei inlet Baibul chang tam tak laia mi ni ve-in a’n lang leiin, Saptrong le eini tronga an inlet dan iemmani zat hang bi vak ei tih.

Pathien lunginsietna zara kum tam Hmar tronga Baibul inlet dinga inbuotsai a, a tak ngeia kum sawmhni lai sun le zan ka’n hmanga inthok hin, lekha ka tiema Baibul chang an tar langhai hi Delhi Version-ah iengtin am kan sie ve a ti hriet tumin ka enkhi hlak a. Hi hin Baibul inlet siemphuisuinaah nasa takin mi a thrangpui niin kan hriet. A thren chu a original text le intu lo tak tak a um. Chuonghai chu mani lung tlûk zawnga kei mar el loa a san ding awm dap suok tuma thrang lak a ngai. Iengkim deuthaw hi ei nunphung zawla (cultural root) inthoka hung tro suok le inthranglien, chu zierang chu ei thilthawah a hung inlar suok a ni leiin, tu thu le hla khom an nunphung hre loa hriet chieng thei a ni nawh. Chun, kha hmaa thuziek hlui hmu phak ruol loa ngai tam tak chu, ieng tronga mi khom ni sien, internet hmanga zong suok thei a ni tak leiin, mithiemhai buotsai commentary hrang hrang hmanga ei trong hriet loa thuziekhai khom computer bikilh (button) zuk hmeta bi thei vong a ni tah, abikin Saptrong hrehai ta dingin.

English le eini tronga Bible Version hrang hranga ei bi lai Isai 38:15 an inlet dan hang thlir vak ei tih:

English Versions
KJV: What shall I say? He hath both spoken unto me, and himself had done it: I shall go softly all my years in the bitterness of my soul.

NRSV: But what can I say? For he has spoken to me, and he himself has done it. All my sleep has fled because of the bitterness of my soul (Footnote. Compare Syr: Heb. I will walk slowly all my years).

NIV: But what can I say? He has spoken to me, and he himself has done this. I will walk humbly all my years because of this anguish of my soul.

ESV: What shall I say? For he has spoken to me and he himself has done it. I walk slowly all my years because of the bitterness of my soul.

NLT: But what could I say? For he himself sent this sickness. Now I will walk humbly throughout my years because of this anguish I have felt.

NASB: "What shall I say? For He has spoken to me, and He Himself has done it; I will wander about all my years because of the bitterness of my soul.

Hmar/Lusei Trong
BSI (1968 - Dr. Thanglung Version): Ieng am hril ka tih aw? ama chun a mi biek a, ama bawk chun a thaw tah a: Ka hringna ninginip lei khan ka damsung kum po pova chun damterekin fe dîm dîm tang ka tih.

BSI (2016): Ieng am hril ka ti aw? ama chun a mi biek a, ama bawk chun a thaw ta a: Ka hringna ninginip lei khan ka dam sung kum po poa chun damtêtein fe dîm dîm tang ka tih.

BFW (2002): Ieng am hril ka ti aw? Ama chun a mi biek a, ama bok chun a thaw ta a: ka hringna ninginip lei khan ka dam sung popova chun damten fe dîmdîm tang ka tih.

Delhi Version (2015): Ieng am hril thei ka nei a? A mi hril anga a thaw a nih. Hi natna hi ama hung tir a na, Ka thla beidongna lei hin, Ka dam sung la um poah, Tlawm takin kal chawi ka tih.

BSI Mizo (Lushai) - C.L. Re-edited) 2005: Eng nge ka sawi tâk ang? Min hrilh angin i rawn ti ta ngei a, Ka tuarna avang hian ka dam chhungin ka kal dêm dêm tawh ang.

BSI Mizo (Lushai) O.V.Reference: Eng nge ka sawi ang aw? Ani chuan mi bia a, ani vek chuan a ti ta nghal a: Ka nunna thawpikna avang khan ka dam chhung kum zawng zawngah chuan zawi tein ka kal dêm dêm tawh ang.

Tlangkawmna
Hi po chauh ei tar langa inthok khom hin, hi hla châng, lal Hezekia damnaw hung dam nawk le a hringna kum 15 zeta kei sei a ni hnunga a hla phuok umzie hi iem a na? ti indon ding a cho suok rawn khop el. A khuoihli invoi a thipui ngei ding thu Pathienin zawlnei Isai hmanga a hril hnunga a sukdam nawk, a dam kum ding kum 15 zeta a sukseipek a ni leiin hlim chiri ding ni awm tak, a thla a nuor ngawi ngawi leia a dam kum sukseia la um khom chu thil thra thaw dinga thatho taka hmang nek hmana hnuoi sir chim inlau ang ziezanga hringnun khal dĕm dêm a tum thu a hril daih hi a mak khop el. Sukdam le a hringna sukseia um, sienkhom ninginip si, a dam hnunga innthlada le Pathien poi tawk, chu leia a mihai kum tam Babulon sala intangtirtu, Pathien duot suol, Baibula lal um sun a ni el thei.

2 Kronikul 32 :27-31 a chun Hezekia hausakzie le ropuizie le a thilthaw po po-ah a hmuingil thu a hril zoah, “Amiruokchu, Babulon lalin a rama inchikna mak hung tlung chu indon dinga palai a hung tir chun, a lungrila thil um po po a hriet theina dinga fie dingin Pathienin a thlathlam a” tiin a ziek a, pangzat a um. Chu le inzoma ‘ninginip’ dam a lo ni chun, a hringnun tawp tieng kha a lo mazu meiin, a hla phuok tlar khat ei tar lang khom hi a testimawni indik tak ni thei ding a ni hrim a nih. Entona hmang chi ni kher naw nih.

(February 1, 2020; Delhi)

###

No comments :