Search


May 11, 2021

Inruolsiek Vs. Intlansiek


May 11, 2021, Thawleni. Ka nuhmei thi champha thlarukna a hung inher suok a. Ni dang anga hun thawveng chu ni sien, zingkar inhma takin par chawiin a thlanah ka um tah ding hi a ni a. Sienkhom Covid thlipui thawk hnina rawng tak el leia Delhi khawpui le a sevel an kharkip burh lai a ni leiin suok-văk a thei naw a. Ni tina ka’n hmasonpui ka computer le bok inthrungin, tûk tina ka thaw dan pangngaiin chanchin thar a um takduoiin tiin internet-a website hrang hrang le facebook ka dawr bik deuhai chu ka bi kuol a.

Eini rawi ching pakhat chu Baibul chăng nuomna lai lai lăka thon kuol niin ka hriet a, “hmang/thon pawlawt” tieng a kai hman hman tah a hoi. Ei trangkaipui chun a thra. Kei chun ka trangkaipui: DV leh ka enkhi a, ka bûk ton hlak leiin. Voi tuka ka hmu laia pakhat chu 1Timothe, 6:12 “Ringna inruolsiekna ṭha chu thaw la, chatuon hringna chu chel rawh, chu chu chang dinga ko i na, hretu tamtakhai mithmuah ṭanna ṭha chu i ṭan ta kha”(BSI-2016) ti a nih. Nunghak inchei nam puol el, hang bi thuoka nal ve fu, hang bi chet chet ruok chun se chet chet, law ngaina um lo, a ang takin ka hriet a. Chu thu chuh hang tuihni met ka tum a nih.

Hmar tronga Baibul chang ei hung thur suok hi Mizo (Lushai)-O.V. Reference (2003) a mi a ngiel a ngana an inlet-kawpi a nih. Chutaka chun, “Rinna intihsiakna ṭha chu bei la, chatuan nunna chu vuan rawh; chu mi chang turin koh i ni a, hretu tam takte mithmuhah ṭanna ṭha chu i ṭan tawh kha” ti-a sie a ni laiin, Mizo (Lushai)-C.L.Re-edited (2005) a ruok chu, “Rinna hlu tak hi ṭanin theihtawp chhuah ang che: chatuan nun chu vuan tlat la, chumi chang tur chuan koh i ni a, hretu tam tak hmaah rinna hi i pawm thu i puan kha” tiin an hung thlak daih a nih. BSI (Hmar CL), 2011 hminga Muolhoi Presbyterian Church sut, Rev. Kawlthanglien Infimate inleta chun, “Ringna indona ṭhaa chun ṭhang tlat la, chatuon hringna chu chel rawh, chu chu chang dinga ko i nih a, chu chu hrepuitu tamtak hmaah ṭhatakin i puong tah kha” tiin a sie a. DV (2015) a ruok chu, “Ringnaa intlansiekna thra chu bei trăng trâng rawh. Chatuon hringna chu chel tlat rawh; chu chu chang dinga ko i ni thu khom hretu tam tak hmaa khom i puong ta khah” ti-a inlet a nih. Hi taka double adverb “trăng trâng” hi hmang a ni san chu grammar zawnga hrilin, tawptai nei lo, present perfect continuous tense hmang a ni lei a nih.

English Bible rawn tlaka ngaihai po po deuthawin, “fight the good fight of the faith” ti trongkam hmanga an hril chu “ringna inruolsiekna thra, ringna indona thra, ringna hlu tak trana theitawp suo, ringnaa intlansiekna thra” tiin an mi’n letpek ti a chunga Baibul chang ei hung tar langa inthokin ei hmu a. “Ringna inruolsiekna, ringna indona” ti-a ei sie hin ei trong kalhmanga artikul ‘a’ bel hlak hi a um naw leiin trong kalrem a bawsiet bakah ieng am a kawk ti hriet mumal thei a ni nawh. Hi thil hi grammar thil, teknikal deu el a ni leiin, eini laia hieng thil invoi phak le thusep khom tam tak ziek tah Upa Lallungawi ti bak chu hang titipui ding ei tam ka ring naw leiin, hril sei loin maksan hri phot el inla.

“Inruolsiekna” ti thu mal an mi hmangpui khom hi a fûk chie naw el thei a, chu chu bi sa ve ngai a tih. Inkhelna le infiemna (Games & Sports) chi hrang hrang ei thaw hi a thiem lem le hrat lem amanih, intep tawk char amanih ei um hlak a. Chuong anga inhnel tlang chu inruolsiekna ei ti hin a kawk tak a. ‘Intlansiekna’ ruok chu tlan hrat inelna a nih. Tlan chen ding le tlan hun sung ding ruot a ni hlak. Ringnaa intlansiekna ruok chu mani insie kieng a, ni tin mani kros seng puta Isu hnung zui, dam sung thil a ni leiin, tum ram tlung hma khat chawl thei a ni nawh. Chuleiin, ringnaa hma tieng pana kal ei chawi hi inruolsiekna ni loin intlansiekna, Tirko Paula’n 1 Kor 9 :24-27-a a hril kha niin a’n lang. Hi intlansiekna thu hi “ringna indona thra” ti-a Rev. Kawlthanglienin a mi hril lutpek khom hi a sipai trong taluo ti pawl an um khomin makti ding a ni nawh.

Thil dang po nek hmana ngaimawum chu “hretu tamtakhai mithmuah ṭanna ṭha chu i ṭan ta kha” ti hi a nih. “ṬANNA ṬHA” chu ieng tina am ni ta’ng a ta? Tranna thra a um chun tranna thra lo um ve’ng a ti? Hieng ang lu le mong bo trongkam hi ei Baibula hin hmu ding a tam a, a poi khop el. Tuta hmawsaruma thluoina thu ka hung ziek hi ‘tranna thra’ ning a ti ‘tranna thra lo’? Trongkam hmang thuah, ho deua ei hmang liem mei mei hai hin ei hnam hmelhmang a siem a, a ni têlin ho tieng ei pan pei khom a hoi. Ni tina inngup deua biek ina ei kep lut lekhabua ei thu inlethai hin Pathien thu an hril/kawk fuk am? Ringna le taksaah ei inthranglienpui am? ti hih beng sika ei thlir non a poimaw.

(Delhi, May 11, 2021 Tuesday).

###

No comments :